Jogasutry Patanjali – Księga druga

Przekład Leon Cyboran        Śpiewa Pandit Sri S.T. Nagaradż z uczniami         Czyta Leon Zawadzki

  

                                

tapassvadhyayeśvarapranidhanani kriyayogah

II.1.     ASCEZA, MEDYTACJA, SKUPIENIE SIĘ NA IŚWARZE – KRIJAJOGĄ

[F.r.]    Asceza (tapas), medytacja (svadhyaya) i skupienie się na   Iśwarze   (Iśvarapranidhana)   składają   się  na krijajogę (kriyayoga).

 

 

          samadhibhavanarthah kleśatanukaranarthaś ca

II.2.     DLA WYWOŁANIA SKUPIENIA I DLA OSŁABIENIA UCIĄŻLIWOŚCI

[F.r.]    [Krijajogę uprawia się] dla wywołania skupienia (samadhi) i dla osłabienia uciążliwości (kleśa).

 

          avidyasmitsrsgadvesabhiniveśah kleśah

II.3.     NIEWIEDZA, STAN “JESTEM”, PRAGNIENIE, AWERSJA, PRZYWIĄZANIE – UCIĄŻLIWOŚCIAMI

[F.r.]    Niewiedza (avidya), świadomość “jestem” (asmita), pragnienie (raga), awersja (niechęć, nienawiść,  dvesa) i przywiązanie [do życia ?] (abhinivesśa)  stanowią uciążliwości (kleśa).

 

 

          avidya ksetram uttaresam prasuptatanuvicchinno-  daranam

II.4.     NIEWIEDZA – GLEBĄ DLA POZOSTAŁYCH: UŚPIONYCH, OSŁABIONYCH, WYŁĄCZONYCH, CZYNNYCH

[F.r.]    Niewiedza (avidya) jest glebą dla pozostałych [uciążliwości], czy to uśpionych (prasupta), czy osłabionych (bezsilnych, tanu), wyłączonych (vicchinna), czy też czynnych (aktualnie zjawionych, udara).

 

 

          anityaśuciduhkhanatmasu nityaśucisukhatmakhyatir avidya

II.5.     WIEDZENIE W NIETRWAŁYM, NIECZYSTYM, NIEWYGODNYM, BEZJAŹNIOWYM TRWAŁEGO, CZYSTEGO, POMYŚLNEGO,  JAŹNI – NIEWIEDZĄ

[F.r.]    Widzenie (rozpoznawanie, khyati) w nietrwałym (anitya) – trwałego (nitya), w nieczystym (aśuci) – czystego (śuci), w niewygodzie (duhkha) – pomyślności (sukha), w bezjaźniowym (anatman) – jaźni (atman) stanowi niewiedzę (avydya).

 

 

          drgdarśanaśaktyor ekatmatevasmita

II.6.     POZORNA JEDNOŚĆ NATURY MOCY WIDZOSTWA I WIDZENIA – STANEM “JESTEM”

[F.r.]    Świadomość “jestem” (stan jestem, asmita) polega na pozornej jedności mocy (śakti) podmiotu widzenia (widzostwa, podmiotu intuicyjnego poznania, drs) i mocy aktu widzenia (aktu intuicyjnego poznania,  darśana).

 

 

          sukhanujanama ragah

II.7.     PRAGNIENIE RODZI SIĘ W NASTĘPSTWIE PRZYJEMNOŚCI

[F.r.]    Pragnienie (raga) powstaje w wyniku [uprzednio doświadczonej] przyjemności (sukha).

 

 

          duhkhanujanama dvesah

II.8.     AWERSJA RODZI SIĘ W NASTĘPSTWIE PRZYKROŚCI

[F.r.]    Awersja (dvesa) powstaje w wyniku [uprzednio doświadczonej] przykrości (duhkha).

 

 

          svarasavahi vidus pi tatha rudho bhiniveśah

II.9.     PRZYWIĄZANIE, PŁYNĄCE PRZEZ ZABIEGANIE O SIEBIE, UTRZYMUJE SIĘ NAWET U WIEDZĄCEGO

[F.r.]    Przywiązanie [do życia ?] (abhiniveśa), “płynące” (dające, sprawiające, niosące, sprawiające płynięcie,  vahin) przez “lubowanie się w sobie (zabieganie o siebie, svarasa), utrzymuje się nawet u mądrego (wiedzącego, vidvams).

 

 

          te pratiprasavaheyah suksmah

II.10.    TE SUBTELNE USUWA SIĘ PRZEZ POWROTNĄ DROGĘ ROZWOJU

[F.r.]    Te [uciążliwości, które są w stanie] subtelnym są  usuwalne  (heya)  przez  “powrotną  drogę  rozwoju (pratiprasava) [świadomości].

 

 

          dhyanaheyas tadvrttayah

II.11.    ICH ZJAWISKA USUWA SIĘ KONTEMPLACJĄ

[F.r.]    [Uciążliwości w postaci] zjawisk świadmomościowych  (vrtti) są usuwalne (heya) za pomocą kontemplacji.

 

 

          klesamulah karmasayo drstadrstajanamavedaniyah

II.12.    ZŁOŻE KARMANA, MAJĄCE KORZEŃ W UCIĄŻLIWOŚCIACH, MOŻE DAĆ O SOBIE ZNAĆ W OBECNYM, PRZYSZŁYM ŻYWOCIE

[F.r.]    Złoże karmiczne (karmasaya), mające przyczynę (korzeń, mula) w uciążliwościach (kleśa), może się ujawnić w doświadczeniu (vedaniya) w obecnym (drsta) lub przyszłym (nieobecnym, adrsta) wcieleniu  (żywocie, janman).

 

 

          sati mule tadvipako jatyayurbhogah

II.13.    GDY JEST KORZEŃ, TO JEST JEGO OWOCOWANIE JAKO WCIELENIE, OKRES ŻYCIA, DOZNANIE

[F.r.]    Gdy istnieje przyczyna (korzeń, mula) [złoża karmicznego], to będzie [też] jego skutek (owocowanie, vipaka) w postaci wcielenia (urodzenia się, narodzin, jati), okresu życia (ayus)  i [odpowiedniego] doznania (bhoga).

 

 

          te hladaparitapaphalah punyapunyahetutvat

II.14.    ONE – SKUTKAMI PRZYJEMNYMI, PRZYKRYMI W ZALEŻNOŚCI OD ZASŁUGI LUB PRZEWINIENIA

[F.r.]    One (wcielenie, okres życia i doznanie) są skutkami

          (phala)  przyjemnymi  lub  przykrymi,  co  odpowiednio warunkuje zasługa ( dobro, punya) lub przewinienie (zło, apunya).

 

  

          parinamatapasamskaraduhkhair gunavrttivirodhac ca dukham eva sarvam vivekinah

II.15.    PRZEZ NIEWYGODY PRZEMIANY, UDRĘKI, SANSKAR  I Z POWODU PRZECIWSTAWIANIA SIĘ ZJAWISK GUN –  WSZYSTKO TYLKO NIEWYGODĄ DLA ROZPOZNAJĄCEGO

[F.r.]    Dla rozróżniającego (vivekin) [puruszę od sattwy]  – ponieważ rozwój duchowy (przemiana, parinama) jest niewygodą (duhkha), cierpienie (przykrość,  tapa) jest niewygodą i sanskary są niewygodą,  a to z powodu przeciwstawiania się [sobie nawzajem?] zjawisk gun – wszystko jest tylko niewygodą.

 

 

          heyam duhkham anagatam

II.16.    PRZEDMIOTEM USUWANIA – NIEWYGODA PRZYSZŁA

[F.r.]    Przedmiotem usuwania (heya) jest niewygoda przyszła (anagata, która się jeszcze nie pojawiła).

 

 

          drastrdrsyayoh samyogo heyahetuh

II.17.    KONTAKT WIDZA I PRZEDMIOTU WIDZENIA – PRZYCZYNĄ PRZEDMIOTU USUNIĘCIA

[F.r.]    Przyczyną (hetu) [istnienia] przedmiotu usunięcia (heya) [czyli niewygody przyszłej] jest kontakt (samyoga) widza (podmiotu intuicyjnego poznania, drastr) i przedmiotu widzenia (przedmiotu inyuicyjnego poznania, drsya).

 

 

          prakaśakriyasthitiśilam bhutendriyatmakam bhogapavargartham drśyam

II.18.    PRZEDMIOT WIDZENIA MA NATURĘ PRZEJRZYSTOŚCI, AKTYWNOŚCI I STAŁOŚCI, TWORZY NATURĘ ELEMENTÓW I NARZĄDÓW PSYCHICZNYCH, SŁUŻY DLA DOZNAWANIA I UWALNIANIA

[F.r.]    Przedmiot widzenia (drśya) ma naturę (dyspozycję do, śila) ujawniania (przejrzystości, jasności, prakaśa), aktywności (zmiany, ruchu, kriya) i stałości (nieruchomości, trwania, postaci, sthiti), tworzy naturę (-atmaka) elementów (bhuta) i narządów psychicznych (indriya), służy dla doznawania (bhoga) i uwalniania (apavarga) [widza].

 

 

          viśesaviśesalingamatralinga gunaparvanah

II.19.    WISIESZE, AWISIESZE, SAMA TYLKO LINGA I ALINGA SĄ ZŁOŻONE Z GUN

[F.r.]    Wisiesze (viśesa, twory wtórne?, twory ostateczne?),  awisiesze (aviśesa, twory niewtórne? twory nieostateczne?), sama tylko linga (lingamatra, czysty przejaw?, podstawa przejawu, zjawisko; samo tylko to, na czym się coś zaznacza, czyli czysta świadomość) oraz alinga (alinga, coś, co jest poza lingą, a jest przyczyną samej lingi i wszystkiego co się na niej zaznacza; nieprzejawione?, niezjawiskowe) są złożone z gun.

 

 

          drasta drśimatrah śuddo pi pratyayanupaśyah

II.20.    WIDZ- SAMYM TYLKO WIDZOSTWEM; CHOCIAŻ CZYSTY, PATRZY NA PRATJAJĘ

[F.r.]    Podmiot “widzenia” (podmiot intuicyjnie poznający, widz, drastr) jest samym tylko “widzostwem” (drśi); chociaż jest czysty (śuddha), jest patrzący podług (za pomocą) pratjaji (pratyayanupaśya).

 

 

          tadardtha eva drśyasyatma

II.21.    TYLKO DLA NIEGO ISTOTA PRZEDMIOTU WIDZENIA

[F.r.]    Tylko dla niego [widza] zaistniała istota (atman) przedmiotu widzenia (drśya).

 

 

          krtartham prati nastam apyanastam tadanyaasa- dharanatvat

II.22.    CHOCIAŻ ZNISZCZONY, GDY MA SŁUŻENIE ZAKOŃCZONE, NIE ZNISZCZONY Z POWODU WSPÓLNOŚCI Z INNYM NIŻ ON

[F.r.]    Chociaż [przedmiot widzenia] mający służenie (cel, artha) zakończone (wypełnione, krta) w stosunku do [jednego puruszy] jest zniszczony (zanikł, przesta istnieć, znikł? nasta), to jednak nie jest zniszczony (nie   znikł?),   ponieważ  stanowi  wspólną  podstawę (sadharanatva) z innymi puruszami niż on.

 

 

          svasvamisaktyoh svarupopalabdhihetuh samyogah

II.23.    KONTAKT – PRZYCZYNĄ UJMOWANIA NATURY MOCY WŁASNOŚCI  I WŁAŚCICIELA

[F.r.]    Kontakt [widza z przedmiotem widzenia] (samyoga) jest przyczyną (hetu) [tego], że [ich] moce (siły? śakti) ujmuje się [w stosunek] właściciela (svamin) do własności (sva).

 

 

          tasya hetur avidya

II.24.    JEGO PRZYCZYNĄ – NIEWIEDZA

[F.r.]    Przyczyną tego [kontaktu] jest niewiedza (avidya).

 

 

          tadabhavat samyogabhavo hanam tad drseh kaivalyam

II.25.    GDY JEJ NIE MA, NIE MA KONTAKTU – USUNIĘCIE – TO JEDYNOŚĆ WIDZOSTWA

[F.r.]    Gdy nie ma niewiedzy, to nie ma kontaktu (samyoga) – jest wtedy usunięcie (hana) [tego, co miało być usunięte, czyli przedmiotu usuwania] i oto wtedy ma miejsce kajwalia (jedyność) podmiotu widzenia

          (widzostwa, drśi).

 

 

          vivekakhatir aviplava hanopayah

II.26.    NIEZAMĄCONE POZNANIE ROZRÓŻNIAJĄCE – ŚRODKIEM DO USUNIĘCIA

[F.r.]    Niezachwiane (niezamącone, aviplava) poznanie (rozpoznanie, khyati) rozróżniające (viveka-) [widza i przedmiot widzenia] jest środkiem (upaya) do usunięcia (hana).

 

 

          tasya spatadha prantabhumih prajna

II.27.    MA ON SIEDMIORAKIE POZNANIE PRAWDY USTOPNIOWANE AŻ DO KRESU

[F.r.]    U tego [u którego wystąpiło poznanie rozróżniające] następuje siedmiorakie poznanie prawdy (prajna) ustopniowane aż do kresu.

 

 

          yoganganusthanad aśuddhiksaye jnanadiptira vivekakhyateh

II.28.    PRZEZ WYPEŁNIENIE CZŁONÓW DODATKOWYCH JOGI, GDY ZNIKNIE NIECZYSTOŚĆ, NASTAJE ŚWIATŁO POZNANIA ROZRÓŻNIAJĄCEGO

[F.r.]    Dzięki wypełnieniu członów pomocniczych jogi (yoganga), gdy zaniknie niczystość (aśuddhi), nastaje światło poznania (jnana) aż do poznania rozróżniającego (vivekakhyati) [włącznie].

 

 

          yamaniyamasanapranayamapratyaharadharanadhyana- samadhayo stavangani

II.29.    JAMY, NIJAMY, ASANY, PRANAJAMA, PRATJAHARA, DHARANA, DHIANA, SAMADHI – OŚMIOMA CZŁONAMI DODATKOWYMI

[F.r.]    Zasady moralne (yama), praktyki ascetyczno-mistyczne (niyama) pozycje (asana), powściągnięcie prany (pranayama), przykucie [uwagi] (dharana), kontemplacja (dhyana) i skupienie (samadhi) stanowią osiem członów dodatkowych (pomocniczych) [jogi].

 

 

          ahimsasatyasteyabrahmacaryaparigraha yamah

II.30.    NIEKRZYWDZENIE, PRAWDA, NIEKRADZENIE, BRAHMACZARJA, NIEPOSIADANIE – JAMAMI

[F.r.]    Na zasady moralne (yama) składają się: niekrzywdzenie (ahimsa), umiłowanie prawdy (satya), niekradzenie (asteya), brahmaczarja (wstrzęmięźliwość, czystość płciowa?) i nieposiadanie (ubóstwo, aparigraha).

 

 

          jatideśakalasamayanavacchinnah sarvabhauma mahavratam

II.31.    NIE OGRANICZONE KASTĄ, MIEJSCEM, CZASEM, OKOLICZNOŚCIAMI, NA WSZYSTKICH STOPNIACH – WIELKIM ŚLUBEM

[F.r.]    [Zasady moralne (yama) winny się stać] wielkim ślubem (wielką regułą ascetyczną, mahavrata) – [przestrzeganym] niezależnie od kasty (jati), miejsca, czasu, okoliczności i na wszystkich stopniach (rozwoju duchowego).

 

          śaucasamtosatapassvadhyayeśvarapranidhani niyamah

II.32.    OCZYSZCZANIE, ZADOWOLENIE, ASCEZA, MEDYTACJE, SKUPIENIE SIĘ NA IŚWARZE – TO NIJAMY

[F.r.]    Oczyszczanie (śauca), zadowolenie (samtosa), asceza (tapas), medytacje (svadhyaya) i oddanie się (skupienie się na, pranidhana) Iśwarze stanowią praktyki ascetyczno-mistyczne (niyama).

 

          vitarkabadhane pratipaksabhavanam

II.33.    GDY ATAKUJĄ SŁABOŚCI – WYTWARZANIE PRZECIWIEŃSTWA

[F.r.]    Gdy atakują słabości (myśli, vitarka), należy stosować (wytwarzać, kontemplować, bhavana) przeciwdziałanie (pratipaksa).

 

 

          vitarka himsadayah krtakaritanumodita lobhakro- dhamohapurvaka mrdumadhyadhimatra duhkha- jnananantaphala iti pratipaksabhavanam

II.34.    “SŁABOŚCI – KRZYWDZENIE ITD. – CZYNIONE, NAKŁANIANIE DO NICH, POCHWALANIE ICH – NASTĘPSTWEM ŻĄDZY, GNIEWU, ZAŚLEPIENIA;  DROBNE, ŚREDNIE, WIELKIE; BEZKRESNYM ICH OWOCEM – CIERPIENIE, NIEWIEDZA” – OTO STOSOWANIE PRZECIWDZIAŁANIA

[F.r.]    Stosowanie przeciwdziałania (pratipaksa) polega na rozmyślaniu [?] (wytwarzaniu myśli ? kontemplowaniu, (bhavana), że cierpienie (duhkha) i niewiedza (ajnana) są niekończącym się (ananta) skutkiem (owocem, phala) słabości (myśli, vitarka), [których naturą jest skłonność do] krzywdzenia (himsa) itd., jeśli są urzeczywistnione (krta),  jeśli się nakłania [kogoś] do ich urzeczywistnienia (karita) lub się je pochwala (anumodita) – będących następstwem żądzy (lobha), gniewu (krodha) lub zaślepienia (moha) – czy to [dotyczą krzywdzenia itd.] w małym stopniu (mrdu), w średnim (madhya), czy w wielkim (adhimatra).

 

          ahimsapratisthayam tatsamnidhau vairatyagah

II.35.    PO UGRUNTOWANIU SIĘ W NIEKRZYWDZENIU W JEGO OBECNOŚCI USTAJE WROGOŚĆ

[F.r.]    Gdy [jogin] ugruntuje się w [cnocie] niekrzywdzenia (ahimsa), w jego obecności ustają [wszelkie akty] wrogości [ze strony innych istot].

 

 

          satyapratisthayam kriyaphalaśrayatvam

II.36.    PO UMOCNIENIU SIĘ W PRAWDZIE – ZALEŻNOŚĆ CZYNÓW  I SKUTKÓW

[F.r.]    Gdy [jogin] ugruntuje się w prawdzie (satya), od jego woli zależą czyny moralne [innych] i ich skutki.

 

 

          asteyapratisthayam sarvaratnopasthanam

II.37.    PO UMOCNIENIU SIĘ W NIEKRADZENIU ZBLIŻAJĄ SIĘ WSZELKIE KLEJNOTY

[F.r.]    Gdy [jogin] ugruntuje się w cnocie niekradzenia(asteya), wszystkie “klejnoty” (ratna) zbliżają się do niego.

 

 

          brahmacaryapratisthayam  viryalabhah

II.38.    PO UGRUNTOWANIU SIĘ W BRAHMACZARJI – OSIĄGNIĘCIE MOCY

[F.r.]    Gdy [jogin] umocni się w [cnocie] brahmaczarji (wstrzemięźliwości, czystości płciowej?) osiąga moc (energię duchową, virya).

 

 

          aparigrahasthairye janmakathantasambodhah

II.39.    GDY TRWA W NIEPOSIADANIU, POZNAJE INTUICYJNIE STANY WCIELEŃ

[F.r.]    Gdy [jogin] utrzymuje się w [cnocie] ubóstwa (nieposiadania, aparigraha), poznaje intuicyjnie stany [swoich] żywotów [wcieleń).

 

          śaucat svangajugupsa parair asamsargah

II.40.    PRZEZ OCZYSZCZANIE – “UNIKANIE” WŁASNEGO CIAŁA I NIEŁĄCZENIE SIĘ Z INNYMI

[F.r.]    Dzięki oczyszczaniu (śauca) [jogin] ma niechęć do (jugupsa, “unika”, “trzyma się z dala od”) własnego ciała i nie łączy się z [ciałami] innych (innymi [ciałami], para].

 

 

          sattvaśuddhisaumanasyaaikagreyndriyajayatmadar- śanayogyatvani

II.41.    CZYSTOŚĆ SATTWY, POGODA UMYSŁU, JEDNOLITOŚĆ, ZWYCIĘSTWO NAD NARZĄDAMI PSYCHICZNYMI I ZDOLNOŚĆ WIDZENIA ATMANA

[F.r.]    [Nadto przez oczyszczanie zdobywa się] czystość sattwy, pogodę umysłu (dobre sampoczucie, saumanasya)jednolitość (aikagrya) [świadomości], opanowanie (jaya) narządów psychicznych (indriya) i zdolność (yogyata) “widzenia” (bezpośredniego poznania, darśana) atmana (siebie samego, “ja”).

 

 

          samtośad anuttamah sukhalabhah

II.42.    PRZEZ ZADOWOLENIE – OSIĄGNIĘCIE NIEPRZEWYŻSZALNEGO  SZCZĘŚCIA

[F.r.]    Przez [ćwiczenie się w] zadowoleniu (samtosa) osiąga się niezrównane szczęście (szczęśliwość, przyjemność, sukha).

 

 

          kayendriyasiddhir aśuddhiksayat tapasah

II.43.    MOC NADLUDZKA NAD CIAŁEM I NARZĄDAMI PSYCHICZNYMI – NA SKUTEK ZNIKNIĘCIA NIECZYSTOŚCI – DZIĘKI ASCEZIE

[F.r.]    Dzięki ascezie (tapas) – na skutek zniknięcia  nieczystości (aśuddhi) – osiąga się moc nadludzką  (siddhi) nad ciałem i narządami psychicznymi (indriya).

 

 

          svadhyayad istadevatasamprayogah

II.44.    PRZEZ MEDYTACJE – KONTAKT Z DOWOLNYMI BÓSTWAMI

[F.r.]    Dzięki medytacjom (svadhyaya) zdobywa się łączność

          (samprayoga)   z   dowolnymi   (pożądanymi   do  pracy duchowej, ista) bóstami (devata).

 

 

          samadhisiddhir iśvarapranidhanat

II.45.    MOC NADLUDZKA ZE SKUPIENIA – DZIĘKI SKUPIENIU SIĘ  NA IŚWARZE

[F.r.]    Dzięki skupieniu się (oddaniu się, pranidhana) Iśwarze osiąga się moc nadludzką (siddhi)  [wynikłą ze] ze skupienia (samadhi).

 

 

          sthirasukham asanam

II.46.     ASANA – NIERUCHOMA I WYGODNA

[F.r.]    Pozycja jogiczna (asana) winna być nieruchoma (sthira) i wygodna (sukha).

 

 

          prayatnaśaithilyanantasamapattibhyam

II.47.    WRAZ Z ROZLUŹNIENIEM NAPIĘCIA, POŁĄCZENIEM SIĘ Z NIESKOŃCZONYM

[F.r.]    [Asanie] powinno towarzyszyć rozluźnienie napięcia  (prayatnaśaithilya) lub połączenie się (popadnięcie w stan, samapatti)z Anantą (Nieskończonym).

 

 

          tato dvandvanabhighatah

II.48.    DZIĘKI TEMU NIE ATAKUJĄ PARY PRZECIWIEŃSTW

[F.r.]    Dzięki temu (spełnieniu warunków z poprzedniej sutry) nie dokuczają [praktykującemu] pary przeciwieństw (dvandva).

 

 

          tasmin sati śvasapraśvasayor gativicchedah pranayamah

II.49.    GDY TO JEST, PRZERYWANIE BIEGU WDECHU I WYDECHU – PRANAJAMĄ

[F.r.]    Gdy asana została opanowana, wtedy stosuje się przerywanie (viccheda) wdechu (wdychania prany, praśvasa), czyli powściągnięcie prany (pranayama).

 

         bahyabhyantarastambhavrttir deśakalasamkhya- bhih paridrsto dirghasuksmah

II.50.   MA STANY: ZEWNĘTRZNY, WEWNĘTRZNY, STŁUMIONY;ĆWICZONA MIEJSCEM, CZASEM, LICZBĄ ; DŁUGOTRWAŁA, SUBTELNA

[F.r.]   [Powściągnięcie prany] ma stany (zjawiska, vrtti): zewnętrzny (bahya), wewnętrzny (abhyantara) i stłumiony (stambha); ćwiczone [jest] (paridrsta) przy pomocy miejsca (deśa), czasu (kala) i liczby (proporcji, samkhya); powinno być długotrwałe i subtelne (suksma).

 

 

         bahyabhyantaravisayaksepi caturthah

II.51.   CZWARTA – PRZEKRACZAJĄCA PRZEDMIOT ZEWNĘTRZNEGO I WEWNĘTRZNEGO

[F.r.]   Czwarta [pranajama] przekracza (przenika. rozprasza, obala, aksepin) przedmiot świadomościowy (visaya), który występuje przy zewnętrznym i wewnętrznym [stanie pranajamy].

 

 

         tatah ksiyate prakaśavaranam

II.52.   PRZEZ TO ZNIKA ZASŁONA PRZEJRZYSTOŚCI

[F.r.]   Dzięki tym [pranajamom] znika zasłona (avarana) przejrzystości (prakaśa).

 

         dharanasu ca yogyata manasah

II.53.   I ZDOLNOŚĆ UMYSŁU DO DHARAN

[F.r.]   [Dzięki pranajamie] osiąga się też zdolność umysłu (manas) do dharan (aktów przykucia uwagi).

 

 

         svavisayasamprayoge cittasvarupanukhara ivendriyanam pratyaharah

II.54.   GDY NARZĄDY PSYCHICZNE PO ODDZIELENIU SIĘ OD SWOICH PRZEDMIOTÓW NIEJAKO NAŚLADUJĄ WŁAŚCIWĄ NATURĘ ŚWIADOMOŚCI – TO PRATJAHARA

[F.r.]   Gdy narządy psychiczne (indriya) oddzielą się od swoich (właściwych im) przedmiotów (visaya), wtedy niejako naśladują (zachowują się podobnie do, anukara) właściwą naturę (svarupa) świadomości (citta) [i to nazywa się] wycofaniem (pratyahara).

 

       tatah parama vaśyatendriyanam

II.55.   PRZEZ TO – NAJWYŻSZE OPANOWANIE NARZĄDÓW PSYCHICZNYCH

[F.r.]   Dzięki wycofaniu (pratyahara) osiąga się najwyższe opanowanie (vasyata) narządów psychicznych (indriya).

 

 

KONIEC KSIĘGI DRUGIEJ